1
طلبه رشته تخصصی فقه و اصول مدرسه علمیه عالی نواب مشهد
2
استاد سطوح عالی حوزه علمیه خراسان
چکیده
تجملگرایی یکی از مهمترین مسائل جوامع کنونی است که دارای زوایا و جهات مختلف است. با توجه به اهمیت این پدیده و خلأ بررسی این مفهوم به عنوان یک موضوع فقهی، پژوهش پیشرو به بررسی تجملگرایی از منظر فقهی با روش توصیفی-تحلیلی پرداخته است. در این راستا، ابتدا با بررسی مفهوم تجملگرایی و تعریف آن به معنای «استفاده بیرویه و بیهوده از اشیاء و وسایل گرانبها جهت مباهات و تفاخر»، اعم بودن این مفهوم نسبت به معنای لغوی تجمل و معنای اصطلاحی آن در فقه اثبات گردید و پس از آن، با مطرح شدن عنوانهای اسراف، تبذیر، تکاثر و کنز، امکان استیفای زوایای مختلف تجملگرایی توسط این عناوین بررسی شد. و در بخش اصلی پژوهش با بررسی حکم فقهی هر یک از عنوانهای تجمل، اسراف، تبذیر، تکاثر و کنز و ارتباط آنها با مفهوم تجملگرایی، امکان سرایت دادن حکم این عناوین به پدیدهی تجملگرایی پیگیری شد. با این اوصاف حکم تجملگرایی با معنای ذکرشده، مساوی حکم جواز تجمل نیست و طبق شرایطی مشمول حکم حرمت اسراف، تبذیر، تکاثر و کنز قرار دارد. با اثبات حکم حرمت برای پدیدهی تجملگرایی، فضا برای پژوهشهای تکمیلی دربارهی شناخت مصادیق تجملگرایی و راههای جلوگیری از تجملگرایی از منظر فقه فراهم گردیدهاست.