1
طلبه سطح3 رشته تخصصی فقه و اصول مدرسه علمیه عالی نواب، حوزه علمیه خراسان
2
استاد سطوح عالی حوزه علمیه مشهد
چکیده
یکی از ادلّه که در فرآیند قضایی،برای اثبات و ردّ دعاوی اقامه می‌گردد،شهادت شهود است؛که این دلیل از نظر فقهی،زمانی معتبر است که دارای شرط عدالت بوده و توسط قاضی احراز شود؛فقهاء،برای احراز این شرط،راه‌هایی را ذکر کرده‌اند؛که از این روش‌ها به عنوان روش‌های مرسوم احراز عدالت در روند قضایی یاد می‌شود؛اما در زمان حاضر به علت عدم شناخت کافی قضات نسبت به اصحاب دعاوی و سوءاستفاده از این دلیل معتبر،احراز عدالت شهود با مشکل مواجه شده است؛برای حل این مشکل،در پژوهش حاضر، روش احراز عدالت شهود توسط سامانه قضایی مطرح شده است؛به این‌صورت که آیا امکان جایگزینی روش احراز عدالت شهود توسط سامانه قضایی،به جای روش‌های مرسوم احراز عدالت یعنی تحقیق و تحفّص توسط خود قاضی،وجود دارد یا خیر؟ برای جواب به این سؤال، با رویکرد تحلیلی،اجتهادی و با کمک از منابع کتابخانه‌ای،حالت های مختلفی که ممکن است به وسیله این سامانه به وجود آید مورد بررسی قرار گرفته است؛اولین حالت،حالتی است که توسط استعلامات سامانه،برای قاضی علم به احراز یا عدم احراز حاصل شود که در این فرض با ادله‌ای از جمله حجیت ذاتی علم ،حجیت و امکان جایگزینی این روش ثابت شده است؛حالت دوم،این است که استعلامات سامانه،برای قاضی ظن‌آور باشد که این مورد از طریق حجیّت ظن خاص و یا توسط حجیّت ظنّ مطلق، ثابت شده است که دارای اعتبار شرعی می‌باشد؛اما حالت سوم که عدم حصول علم و ظنّ برای قاضی توسط اطلاعات حاصل از سامانه باشد،چون دلیل معتبری بر آن نمی‌توان اقامه کرد،از حجیّت ساقط است. و به بعضی از اشکالات احتمالی،پرداخته شده است.
موسی نژاد زوارم, جواد , اخترشناس, مرتضی و شاکری, بلال . (1403). وارسی امکان جایگزینی احراز عدالت شهود از طریق سامانه قضایی به جای روش‌های مرسوم. در مسیر اجتهاد, 1(1), 33-50.
MLA
موسی نژاد زوارم, جواد , , اخترشناس, مرتضی , و شاکری, بلال . "وارسی امکان جایگزینی احراز عدالت شهود از طریق سامانه قضایی به جای روش‌های مرسوم", در مسیر اجتهاد, 1, 1, 1403, 33-50.
HARVARD
موسی نژاد زوارم, جواد, اخترشناس, مرتضی, شاکری, بلال. (1403). 'وارسی امکان جایگزینی احراز عدالت شهود از طریق سامانه قضایی به جای روش‌های مرسوم', در مسیر اجتهاد, 1(1), pp. 33-50.
CHICAGO
جواد موسی نژاد زوارم , مرتضی اخترشناس و بلال شاکری, "وارسی امکان جایگزینی احراز عدالت شهود از طریق سامانه قضایی به جای روش‌های مرسوم," در مسیر اجتهاد, 1 1 (1403): 33-50,
VANCOUVER
موسی نژاد زوارم, جواد, اخترشناس, مرتضی, شاکری, بلال. وارسی امکان جایگزینی احراز عدالت شهود از طریق سامانه قضایی به جای روش‌های مرسوم. در مسیر اجتهاد, 1403; 1(1): 33-50.
)